سماع عارفان در اندیشه ی آنه ماری شیمل - عرفان شناس آلمانی -

سماع یعنی پایکوبی و رقص عارفانه ی درویشان ، سماع در شعر مولانا به صور مختلف ظاهر می شود : نردبان آسمان است نردبانی که روح مشتاق و آرزومند می تواند از آن بالا رود و به پشت بامی که پرتو جمال معشوق زیبا در انتظار اوست درآید . اما سماع تنها یک حرکت عبادی مقید به زمان نیست زیرا سراسر کاینات به رقص و چرخیدن و گردیدن و پای کوفتن مشغول است . مولانا زنبوران را می بیند که در شعف سماع می رقصند و شکوه و جلال معشوق چندان بزرگ است که صدها تجلی کبریای الهی برای آن پایکوبی می کنند . جبریل همی رقصد در عشق جمال حق / عفریت همی رقصد در عشق یکی دیوه . حتی خود آفرینش ، رقص انگیخته از وجد آن موجوداتی است که اشتیاق به هست شدن دارند در حالی که هنوز در عالم نیستی هستند ابنان در نیستی ، خطاب خداوند را که می گوید " الست بربکم " می شنوند و به جهان هستی می شتابند و خود را در چرخ زدن های مستانه می افکنند و سپس به صورت گل ها و درختان متجلی می شوند .

ویژگی ها و محورهای مشترک عرفان آفاقی از نظر والتر ترنس استیس

از نظر والتر ترنس استیس نویسنده ، عرفان شناس و فیلسوف انگلیسی (1886-1967) نقطه ی کانونی عرفان و احوال آفاقی که تمامی ویژگی های مشترک بر محور آن می گردند عبارتست از :

1- درک وحدتی که شالوده ی جهان را بر آن استوار می دانند.

2- از این مفهوم ، ویژگی عام دیگری نتیجه می شود که این حال یعنی ادراک این وحدت از نظر عارفان دارای مابازای خارجی است و فقط حالت ذهنی روان انسان نیست.

3- ویژگی سوم متناقض نمایی است یعنی نگنجیدن در موازین معهود و معقول منطقی .

4- چهارمین ویژگی ، احساس تبرک و تیمن ، شادمانی و والایش درونی است .

رضایت خاطر احساساتی و خوشنودی خردمندانه از دیدگاه "اکهارت" عارف مسیحی

رضایت خاطر احساساتی شاید به این معنا باشد که خداوند برای آسایش و آرامش ما ، وجد و سروری به دلمان انداخته است . اما دوستداران خدا با گرفتن این هدایا ، به طمع خام نمی افتند . این عوارض ، وابسته به عواطف و احساسات است ولی خوشنودی خردمندانه ، سلوک روحانی نابی است که بلندترین ستیغ روح ، از تندباد وجد نمی جنبد و در موج شادی ، غرق نمی شود بلکه شکوهمندانه، فراتر از آنها ، گردن می افرازد .

انسان ، تنها زمانی خود را در حالت خوشنودی روحانی می یابد که این تندبادهای عاطفی جسمانی ، نتواند ستیغ روح را یلرزاند .

تجربه ی عرفانی خاموشی ضمیر از نگاه " مایستر اکهارت "

هر چه بیشتر بتوانی قوای خود را به یک نوع وحدت ببری و همه ی امور و صور آن ها را که کسب کرده ای فراموش کنی و هر چه بیشتر بتوانی از مخلوقات و و صورت آن ها رهایی یابی ، به این امر نزدیک تر شده ، آمادگی بیشتری برای دریافت آن پیدا کرده ای . اگر می توانستی یک لحظه ی از همه ی این امور غافل شوی در آن صورت می توانستی به غفلت و فراموشی بدن خویش برسی ، در این حالت ، دیگر نه حافظه کار می کند ، نه فاهمه ، نه حواس ، و نه سایر قوایی که مدبر بدن هستند ، به این طریق ، انسان باید از حواسش بگریزد ، قوایش را به درون ببرد و در پی غفلت از همه ی اشیاء باشد .

هنر و زیبایی شناسی از نگاه عارف مسیحی توماس آکوییناس

از نظر آکوییناس هنر عادت خاص یا مهارتی است که عقل عملی انسان آن را بروز می دهد . به عبارت دیگر ، هنر نوعی عادت است که سبب معقول شدن اشیاء می شود . آکوییناس ، مبدأ و اصل آثار هنری را عقل انسانی می داند که  بانحوی محاکات و تشبیه و تخییل از عقل الهی سرچشمه می گیرند . از نظر او ، برخی آثار مفیدند ، برخی زیبا ، و برخی هم در مرتبه ی اندیشه قرار دارند . او زیبا و خیر یا کمال را چون حقیقتی واحد تلقی می کند اما معتقد است که آنها در معنای صوری و ظاهریشان متفاوتند . آنجا که خیر صرفا به میل یا شوق منحصر می شود مشاهده ی زیبا به بهجت می انجامد . آکوییناس به دو نوع زیبایی باور دارد : زیبایی روحانی و معنوی که لازمه ی نظم  کمالات روحانی است ، و زیبایی ظاهری که لازمه ی جسم و تن آدمی است . از نظر این عارف مسیحی ، همه ی زیبایی ها ، تجلی ناتمام یک زیبایی عالی عرفانی هستند .

شرح حال عارف مسیحی توماس آکوییناس

توماس آکوییناس عارف کاتولیک مسیحی در سال 1224 در منطقه ی روکاسکای ایتالیا به دنیا آمد . توماس جوان ترین پسر لاندولفو و تئودواری بود . او ابتدا در آموزش های مسیحی صومعه ی مونته کاسیو حضور یافت و سپس برای ادامه ی تحصیل به دانشگاه ناپل رفت . توماس در سال 1252 برای تحصیل در مطالعات عالی کلام به پاریس رفت و درسال 1256 به عضویت هیأت علمی آن دانشگاه پذیرفته شد . نخستین جرقه های مخالفت با اندیشه هایش در سال 1268 در جدال با گروهی از متکلمان محافظه کار که منتقد آرای فلسفی او بودند شکل گرفت و بعد هم گروهی از مدافعان رادیکال فلسفه ی ارسطویی و نحله ی لاتینی ابن رشد با او به جدال برخاستند و آنگاه برخی از منتقدان فرقه ی رهبانی دومینکنها و فرانسیسکنها به مخالفت با او پرداختند . (فرقه ی دومینکنها فرقه ای است منسوب به قدیس بندیکتوس راهب نورچایی که توماس ، 10 سال از دوران جوانی خود را به یادگیری تعالیم این فرقه اختصاص داده بود)

در همین سال های جدال با او بود که به تدریج تألیفاتش نیز در اختیار علاقه مندان قرار گرفت . او خود معتقد بود که آثارش با امداد غیبی و با الهام از محرمخانه ی اسرار  ظهور پیدا کرده است زیرا کمتر کسی می توانست آثارش را درک کند و از عمق معنی آنها سردر بیاورد . توماس بالاخره در سال1272 به ایتالیا زادگاهش بازگشت و همانجا بود که بر اثر بیماری در سال 1273 از دنیا رفت و در صومعه ی فوسانوئو به خاک سپرده شد . گفته می شود نویسنده ی شرح حالش نوشته : او با نیروی عشق بزرگ خویش به آسمان رفت نه با بیماری اش . بررسی اندیشه های عرفانی این عارف تأثیرگذار مسیحی بماند برای یک فرصت دیگر .

تعریف عرفان از "اولین آندر هیل" از عرفای بزرگ مسیحی

عرفان ازشعود مستقیم و بی واسته گرفته تا نوعی از تجربه ی خداوندی

را شامل می شود؛ به عبارت دیگر، عرفان هر کشش دینی است که

راه به سوی خداوند را به طور مستقیم و بی واسطه از تجربه ای درونی

وبدون تعمق منفی و فارغ از هر گونه استدلال کشف می نماید.

جوهر اصلی در عرفان، همانا بی واسطگی وصول و لقاء الوهیت است .

شناخت عرفان مسیحیت

آشنایی با عرفان مسیحیت باعنوان یکی از بزرگترین ادیان

از لحاظ  گستردگی جمعیت به معنای آگاهی از عرفانی

 است که سرگذشت خداجویی انسان ها را بازگو می کند.

یکی دیگر از محاسن شناخت عرفان مسیحیت این است که

 بدانیم عرفان باطن دین است و همه ی انسان ها که به خدای یگانه

اعتقاد دارند کوشش می کنند تا خود را به آن نور واحد نزدیک کنند.