سٍفر عشق تألیف دکتر سید عباس قائم مقامی

آنچه که در این مجموعه از نظر میگذرد چهار نوشتار مختصر است

 که ناظر به اندیشه و بینش عرفانی و فلسفی امام خمینی میباشد

که ذیلا گزارش گذرا از آنها ارائه میگردد.

1-امام خمینی، در سلسله شارحان ابن عربی این نوشتار کوتاه

که به عنوان درامد این مجموعه در نظر گرفته شده،

نخست سیر تکوین و بسط مکتب عرفانی شیخ اکبر محی الدین ابن عربی

 را از نگاه گذرانده و به شاخص ترین شارحان و مروجان این مکتب اشاره کرده

و انگاه با تاملی افزون در اوج دوباره ای که مدرس عرفانی ابن عربی در یک قرن اخیر داشته ,

جایگاه امام خمینی به عنوان یکی از بزرگترین مدرسان عرفان

 وشارحان اندیشه ابن عربی را در این سلسله مورد توجه قرار داده است.

موضوع این نوشتار از آن رو میتواند با اهمیت باشد که تاکنون علی رغم اذعان

و باوری که به برجستگی و ویژگی شخصیت عرفانی ایشان وجود دارد ،

مطالعه مستند و قابل اعتنایی در این خصوص صورت نگرفته

و بیم ان میرود که با فاصله گرفتن از مبدا زمانی حیات زمینی آن گرامی،

فقدان منابع دست اول، از امکان چنین تامل ومطالعه ای بکاهد.

 اشارات مختصری که دراین مقاله کوتاه رفته با این امید بود که

در انگیزش چنین مطالعاتی سهیم باشد.

2-نظری به اندیشه عرفانی امام خمینی این مقاله که اندکی از اندازه

معمول مقالات فراتر رفته، با سیری در مهمترین آثار عرفانی امام ره

سعی کرده است تا با گزینش موضوعاتی خاص و تبیین آراء و انظار مطرح شده

پیرامون آنها به تشکیل عناصری کمک کند که میتوانند در ترسیم

طرح کلی جهان بینی عرفانی امام خمینی (ره) موثر واقع شوند

 و در عین حال دور نمائی از روش و اندیشه ایشان در تفسیر کتاب الهی

 و نیز پاره ای از بحث انگیزترین و اصلی ترین موضوعات مطرح در حوزه عرفان نظری ارائه نماید.

بدون تردید کاستی های این نوشتار قابل انکار نیست

لیک در ظرف زمانی ای که این مقاله نگاشته شد و هنوز کمتر از یکسال

از ارتحال جانسوز ان عزیز می گذشت و نیز در نسبت با هدفی که اصل نوشتار تعقیب می نمود،

یعنی فتح باب آشنایی و تحقیق در اندیشه های عرفانی امام،

میتوان ان را تلقی به قبول کرد.

3-سفر عشق در سالهای 70-69 نگارنده برا ی جمعی از طالبان معرفت و تشنگان حقیقت،

متن رساله ارزشمند مصباح الهدایه الی الخلافه و الولایه را به بحث گذارد

 و به همین موازات ترجمه، همراه با توضیحات و تعلیقات آن را آغاز نمود

ولی متاسفانه آن جلسات به دلائلی ادامه نیافت و ترجمه و شرح مذکور نیز

با وجود انکه مقدار زیادی از ان انجام پذیرفته بود نا تمام ماند.

 قسمت پایانی، اختصاص به شرح و نقد سفرهای چهار گانه عرفانی دارد

و با توجه به اهمیت این موضوع و نقادی ای که امام بر نظریه شیخ مشایخ

و استاد اساتید خویش، یعنی آقا محمد رضا قمشه ای داشته است

انتشار جداگانه آن مورد توجه قرار گرفت. امام خمینی، دراین بخش از رساله،

با وجود اختصار آن، نکات مهمی را بیان نموده که بس عمیق و پر سخن است.

نگارنده در تشریح گفتار ایشان سعی کرده تا ضمن آنکه از مرز اختصار خارج نشود

نظریه حکیم قمشه ای و نقد امام بر آن را برای مخاطب روشن ساخته

 و در عین حال با ارائه داوری و محاکمه ای سریع زمینه تامل را در وی برانگیزد.

4-ریشه های تفکر آرمانخواهی امام خمینی هماره بارزترین و مهمترین وصفی

که مردان بزرگ و نخبگان جامعه و تاریخ را با آن شناسانده و احیاناً می ستایند،

 آرمانخواهی آنها و طرحی است که برای جهان برتر عرضه میکنند.

درجهان امروز، با سیطره فلسفه های تجربی در دنیای غرب، سعی شده تا

 اندیشه آرمانگرایی را با پرسش و ابهام مواجه سازند.

با پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی، این حرکت، موج و اوج تازه ای گرفت

و تحریف گونه، آرمانخواهی را به معنای ذهنیت گرایی و واقعیت گریزی

تعریف نمودند. هدف این مقاله آشنایی خواننده با مبانی معرفتی این اندیشه

در حوزه تفکر اسلامی و کارامدی ان در پیشبرد اهداف انسانی فرد

و جامعه و ارائه مهندسی اجتماعی میباشد.

امام خمینی به عنوان یکی از مصادیق بارز آرمانگرایان در عصر حاضر،

علاوه بر تبیین عقلانیت این اندیشه، شدن و امکان عینینت آن را به اثبات رسانید،

از این رو دست یابی به هدف یاد شده با نگاه به آراء و انظار ایشان دنبال شده است.

این نوشتار نیز اگر در حد طرح موضوع و فتح باب چنین مطالعات ضروری ای ملاحظه شود, میتوان آنرا پذیرفت.